خرگوش 2


تغذيه

مي توان براي تغذيه خرگوش از ميوه ، علف تازه ، سبزيجات ، يونجه و يا غذاي مخصوص جوندگان استفاده کرد. آب را بايد در ظروف مخصوص آبخوري جوندگان قرار داد. معمولاً خرگوش ها فضله خود را مي خورند که اين امر در آنها طبيعي مي باشد چراکه بخش زيادي از گياهان در معده او هضم نشده و دوباره در فضله ظاهر مي شود و خرگوش با خوردن مدفوع سعي در هضم دوباره آن مواد دارد.

خرگوش ها قادر به جذب ويتامين از طريق ميوه ها نيستند و ويتامين ها را را با خوردن فضولاتشان جذب مي کنند.

ميزان‌ مصرف‌ غذا در خرگوشها بطور متوسط روزانه‌ حدود 5 گرم‌ به‌ ازاء 100 گرم‌ وزن‌ بدن‌ است‌. بهترين‌ ماده‌غذائي‌ براي‌ خرگوشها، جيره‌هاي‌ غذائي‌ تجاري‌ است‌ كه‌ تركيبات‌ آن‌ بر اساس‌ نياز حيوان‌ تنظيم‌ شده‌ است‌. اين‌جيره‌ها معمولا حاوي‌ 17% - 14% پروتئين‌، 22% - 12% فيبرخام‌ و 2500 - 2100 كيلو كالري‌ انرژي‌ هستند.

در كنار اين‌ مواد مي‌توان‌ از سبزيجات‌ مختلف‌ نيز استفاده‌ نمود و بايد توجه‌ كرد كه‌ سبزيجات‌ فاسد و كپك‌زده ‌نباشند.

اين‌ حيوان‌ از نظر فيزيولوژيك‌ شبه‌ نشخوار كننده‌ (Pseudoruminant) بشمار ميرود و چون‌ ميكروفلور دستگاه‌گوارش‌ آن‌ نسبت‌ به‌ تغييرات‌ اسمولاريته‌ و PHبسيار حساس‌ است‌ بنابر اين‌ تغيير نوع‌ مواد غذائي‌ بايد به‌ آهستگي‌ وطي‌ مدت‌ 5 - 4 روز انجام‌ گيرد و هرگونه‌ تغيير ناگهاني‌ در محتويات‌ جيره‌ غذائي‌، بخصوص‌ استفاده‌ از جيره‌هاي‌ غني‌از كربوهيدرات‌ مي‌تواند با ايجاد اختلالات‌ شديد گوارشي‌ سبب‌ مرگ‌ حيوان‌ گردد.

فعاليت بدني :

خرگوش ها به فعاليت بدني روزانه و بازي کردن بيرون از قفس نياز دارند. اين عمل به تناسب اندام و سلامت ماندن حيوان کمک مي کند. به خاطر داشته باشيد که خرگوش ها وسايل را مي جوند و به آساني از سوي ساير حيوانات آسيب مي پذيرند بنابراين قبل از آزاد نمودن آنها از قفس از امنيت مکان اطمينان حاصل نمائيد. مي توان از اسباب بازيهايي نظير رول توالت يا جعبه هاي چوبي براي پريدن حيوان بهره برد.

طول عمر :

از 5- 15 سال. بسته به نوع نژاد متغير است. معمولاً خرگوش هاي متوسط و بزرگ طول عمر بيشتر دارند.

توليد مثل

تعيين‌ جنسيت‌ در خرگوشهاي‌ نابالغ‌ بسيار مشكل‌ بوده‌ و به‌ تجربه‌ نياز دارد. بنابراين‌ در اين‌ مورد از دامپزشك‌كمك‌ بگيريد.

خرگوشها در حدود سن‌ 24 - 16 هفتگي‌ به‌ بلوغ‌ مي‌رسند. نژادهاي‌ كوچكتر زودتر ازنژادهاي‌ بزرگتر و ماده‌هازودتر از نرها بالغ‌ مي‌شوند. خرگوش‌ ماده‌ سيكل‌ اوستروس‌ منظمي‌ ندارد ولي‌ مرحله‌ پذيرش‌ جنسي‌ طولاني‌ و حدود7-10 روز است‌ .

در صورتيكه‌ جفتگيري‌ انجام‌ نگيرد ظرف‌ 1-2 روز حالت‌ پذيرش‌ از بين‌ رفته‌ و پس‌ از آن‌ حيوان‌مجددا ً وارد مرحله‌ پذيرش‌ جنسي‌ مي‌گردد.خرگوش‌ ماده‌اي‌ كه‌ وارد اين‌ مرحله‌ شده‌ است‌ به‌ ساير خرگوشهاي‌ ماده‌ داخل‌ قفس‌ اجازه‌ مي‌دهد كه‌ بر پشت‌ وي‌ بجهند كه‌ اين‌ نشانه‌ در جهت‌ تشخيص‌ حيوان‌ آماده‌ جفتگيري‌ حائز اهميت‌ است‌ .

همانگونه‌ كه‌ در مبحث‌ لانه‌ ذكرشد نرها و ماده‌ها بايد جدا از يكديگر نگهداري‌ شوند و فقط هنگام‌ پذيرش‌ جنسي‌ خرگوش‌ ماده‌ براي‌ مدت‌ حدود10 دقيقه‌ در قفس‌ خرگوش‌ نر قرار داده‌ شود .

در صورتيكه‌ جفتگيري‌ منجر به‌ لقاح‌ نگردد، ممكن‌ است‌ آبستني‌ كاذب‌ (Pseudopregnancy) رخ‌ دهد. در اين‌مرحله‌ حيوان‌ ماده‌ كليه‌ حالات‌ حيوان‌ آبستن‌ را دارد و حتي‌ پستانها نيز بزرگ‌ مي‌شوند ولي‌ اين‌ مرحله‌ حداكثر پس‌ ازحدود 18 روز خاتمه‌ مي‌يابد. طول‌ مدت‌ آبستني‌ حدود 33 - 30 روز است‌ .

رشد پستانها سريع‌ بوده‌ و طي‌ هفته‌ آخر آبستني‌ صورت‌ مي‌گيرد.طي‌ روزهاي‌ آخر حيوان‌ ماده‌ شروع‌ به‌ ساخت‌ لانه‌ مي‌نمايد و براي‌ اين‌ منظور اقدام‌ به‌ كندن‌ موهاي‌ ناحيه‌ شكم‌مي‌كند. تعداد بچه‌ها بين‌ 4-12 و بطور متوسط 7 عدد است‌. بچه‌ها معمولا صبح‌ زود و طي‌ حدود يك‌ ساعت‌ و ياكمتر متولد مي‌شوند . طول‌ مدت‌ شيردهي‌ حدود 4-6 هفته‌ است ‌.

مادر در طول‌ روز فقط يكبار و معمولا صبحها به‌بچه‌ها شير مي‌دهد و بقيه‌ ساعات‌ روز لانه‌ بچه‌ها را ترك‌ مي‌نمايد كه‌ اين‌ مسئله‌ نبايد بعنوان‌ عدم‌ پذيرش‌ بچه‌هاتوسط مادر قلمداد شود.

در صورت‌ مرگ‌ مادر و يا هنگامي‌ كه‌ مادر قادر به‌ شيردادن‌ بچه‌ها نباشد مي‌توان‌ آنها رابصورت‌ دستي‌ تغذيه‌ نمود. جهت‌ تغذيه‌ بچه‌ها شير با فرمولهاي‌ مختلفي‌ توصيه‌ شده‌ است‌ كه‌ يكي‌ از ساده‌ترين‌فرمولها بشرح‌ زير مي‌باشد:

شير گاو 240 سي‌سي‌
زرده‌ تخم‌ مرغ‌ 1 عدد
عسل ‌5 سي‌سي‌
مولتي‌ ويتامين‌ كودكان ‌5 سي‌سي‌

شير دادن‌ هر 12 تا 24 ساعت‌ انجام‌ مي‌گيرد. البته‌ بايد در نظر داشت‌ كه‌ تغذيه‌ دستي‌ بچه‌ خرگوشها بندرت‌موفقيت‌آميز بوده‌ و ممكن‌ است‌ با مشكلات‌ و عوارض‌ متعدد گوارشي‌ و تنفسي‌ در بچه‌ خرگوشها همراه‌ باشد.

خرگوش‌ و بهداشت‌ عمومي‌

هر چند موارد گزارش‌ شده‌ از انتقال‌ بيماريهاي‌ خطرناك‌ بين‌ انسان‌ و حيوان‌ در خرگوشهاي‌ اهلي‌ و خانگي‌ نادراست‌ با اين‌ وجود مهمترين‌ اين‌ بيماريها عبارتند از سالمونلوز، تولارمي‌، هاري‌، عفونتهاي‌ قارچي‌ پوست‌ و مو، سل‌ وتوكسوپلاسموز .

جهت‌ جلوگيري‌ از بروز بيماري‌ در حيوان‌ و كاهش‌ احتمال‌ انتقال‌ آن‌ به‌ صاحب‌ حيوان‌ توصيه‌هاي‌ زير بايدمورد توجه‌ قرار گيرد.

1 - پس‌ از خريد حيوان‌، جهت‌ معاينه‌ و بررسي‌ وضعيت‌ سلامت‌ آن‌ و دريافت‌ راهنمائيهاي‌ لازم‌ به‌ درمانگاههاي‌دامپزشكي‌ مراجعه‌ شود.

2 - حتي‌الامكان‌ با ساخت‌ جايگاه‌ و لانه‌ مناسب‌، حيوان‌ در خارج‌ از محيط منزل‌ و به‌ عنوان‌ مثال‌ در حياط نگهداري‌گردد.

3 - در صورتيكه‌ حيوان‌ در داخل‌ منزل‌ نگهداري‌ مي‌شود بايد داراي‌ جايگاهي‌ خاص‌ و نسبتا محدود باشد و از رفت‌ وآمد آزادانه‌ حيوان‌ در محيط منزل‌ بايد جلو گيري‌ شود.

4 - محل‌ نگهداري‌ و لانه‌ حيوان‌ روزانه‌ نظافت‌ گردد.

5 - از تماس‌ حيوان‌ با حيوانات‌ خانگي‌ افراد ديگر و همچنين‌ حيوانات‌ غيرخانگي‌ نظير گربه‌هاي‌ ولگرد جلوگيري‌شود .

6 - نظافت‌ شخصي‌ علي‌الخصوص‌ شستن‌ دستها پس‌ از تماس‌ با حيوان‌ از اهميت‌ زيادي‌ برخوردار است‌.

7 - در صورت‌ مشاهده‌ هرگونه‌ تغيير در ظاهر و يا رفتار حيوان‌، جهت‌ بررسي‌ علت‌ آن‌ به‌ درمانگاه‌ دامپزشكي‌ مراجعه‌شود و بر اساس‌ نظر دامپزشك‌ معالج‌ انجام‌ معاينات‌ دوره‌اي‌ مورد توجه‌ قرار گيرد.

واكسن‌ هاري‌ جز در مواردي‌ كه‌ حيوان‌ در معرض‌ هاري‌ قرار دارد و يا در مناطقي‌ كه‌ هاري‌ شايع‌ مي‌باشد توصيه‌نمي‌شود و براي‌ پيشگيري‌ از بروز ساير بيماريهاي‌ متداول‌ در خرگوش‌ نيز تاكنون‌ واكسني‌ تهيه‌ نشده‌ است‌.